Foreks – KONUTDER Başkanı Ziya Yılmaz, bugün TÜİK tarafından açıklanan Haziran 2025 Konut Satış İstatistiklerini kıymetlendirdi.
Son 5 yılın en güzel birinci 6 ay satışı
Türkiye genelinde konut satışları 2025 Haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %35,8 oranında artarak 107.723 oldu. Türkiye genelinde 1.El konut satışı ise Haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %32,0 oranında artarak 33 bin 569 oldu. Toplam konut satışları içinde 1.El konut satışının hissesi %31,2 oldu.
2025’in birinci yarısındaki Türkiye geneli satışlara bakıldığında toplamda 691.893 ile son 5 yılın en büyük artışı olduğunu görüyoruz. 2024’teki 1 milyon 478 binlik toplam satışın enflasyonun düşmesi ve faizlerin inmesiyle birlikte bu yıl 1,5 milyonun üzerine çıkacağını düşünüyoruz.
Satışlarda evvelki yıllara nazaran bir artış kelam konusu fakat 1.El konut satışlarının ve kredili satışlarının hissesinin artması gerekiyor. 2016-2020 ortasında 1. El satışların birinci 6 ay ortalaması %45’ti. Son 5 yılda bu oran %30’a geriledi. Birebir halde kredili satışlar da 2016-2020 ortası birinci 6 aylarda ortalama %31 iken son 5 yılda bu oran ortalama olarak neredeyse yarıya yakın eriyerek %17’lere geriledi.
Konut finansmanındaki kısıtlar kaldırılmalı
Konut arzı ve kredi imkanlarını iyileştirmedikçe konut ve kira fiyatlarının denetimi de güçleşiyor. Bu noktada Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek’in “Konuttaki arz açığını kapatmadan, fiyatlar istenilen noktaya gelmez. Zira arz açığı var. Dar gelirli kesitin konut sahibi olabilmesi için gerekirse uzun vadelerle konut sahibi olması sağlanmalı” açıklamalarını epey olumlu buluyoruz. KONUTDER olarak bu noktada BDDK’nın kredi kısıtlarının kaldırılmasıyla birinci etapta kredili ve 1. El konut satışların daha uygun bir noktaya geleceğini düşünüyoruz.
Uygun Arsa Geliştirilmesi: Konut maliyetlerini düşürmenin anahtarı
Satışların yanı sıra konut arzını artırmaya yönelik arsa maliyetlerini aşağıya çekecek uygulamaların da süratle devreye alınması lazım. Geçtiğimiz aylarda kamuoyu ile paylaştığımız uygun arsa modeli de bu noktada çok kıymetli katkı sağlayacaktır. Arsa maliyetinin en yüksek olduğu ülkelerden birisiyiz. Yerin inşaat içindeki maliyeti ülkemizde %50 ortalamalarında, meğer Avrupa ve Amerika’da en pahalı lokasyonlarda bile arsa maliyetleri %20’ler düzeyinde. Bu durum bilhassa İstanbul üzere büyük kentlerde konutun erişilebilirliğini direkt olumsuz etkiliyor.
Konut gereksiniminin ve arz eksikliğinin fazla olduğu bölgelerde kamunun üreteceği yerlerin; toplam geliştirme maliyeti içindeki hissesi yerine ve bölgesine nazaran yüzde 10 ila 20’yi geçmeyecek biçimde geliştirilebilir. Bu da beraberinde toplumun birçok bölümünü de konut sahibi yapabiliriz. Bu sayede hem konuta erişimin zorlukları ortadan kalkar hem de enflasyonla gayrette de önemli kazanımlar elde edilir.
